Brutalisme: het Nationaal Monument als Tijdscapsule naar het Communisme
Wanneer je door de sfeervolle steegjes van het centrum van Praag loopt, vraag je misschien wel af: was Tsjechië niet een voormalig communistisch land? Waar zijn de brutalistische betonblokken? Nu zul je hier en daar zeker grijze, geometrische gebouwen spotten tussen de andere bouwwerken in verschillende architectuurstijlen (Gotiek, Art-Nouveau, Barok, Renaissance, enz.). Toch spant er één kolossale constructie de kroon: het Nationaal Monument op de Vítkov Heuvel (Národní památník na Vítkově).
Mausoleum
Het werd gebouwd van 1928 tot 1938 ter ere van de Tsjecho-Slowaakse soldaten die zijn gestorven tijdens de Eerste Wereldoorlog. Tegenwoordig vind je daar de Tombe van de Onbekende Soldaat. Bovendien is het monument voor een korte periode gebruikt als mausoleum voor de eerste communistische president van Tsjecho-Slowakije Klement Gottwald. Zijn lichaam is na een paar jaar in geheim gecremeerd. Het verhaal gaat dat de balseming was mislukt en het lichaam was gaan ontbinden…
Voor het monument staat een van de grootste ruiterstandbeelden ter wereld met de eenogige Jan Žižka, de leider van de Hussieten uit de vijftiende eeuw. Vanaf het plein geven het imposante gebouw, het reusachtige ruiterstandbeeld en de wapperende Tsjechische vlag een utopische uitstraling; de binnenkant is net zo indrukwekkend en gratis te bezoeken!
Panorama
Wanneer je binnenloopt en de tombes hebt bekeken, staat er gelijk een beveiliger klaar om je de trap naar boven te wijzen. Bovenaan de trap bevindt zich de ceremoniële zaal met marmeren muren en mozaïek kunstwerken, de presidentiële lounge en een cafeetje. Helaas wordt er nog gerenoveerd in sommige delen en zal het waarschijnlijk nog ongeveer een jaar duren voordat de exposities open zijn voor publiek. Toch is er genoeg te zien, bijvoorbeeld de panorama vanaf het dak! Het is te bereiken met de trap of lift. Doe de vriendelijke beveiliger een lol en neem de lift; naar mijn ervaring stapt hij zelfs mee in de lift en drukt op het knopje voor je. Dat is nog eens service. En zo kom je uit bij het dakterras met, wat mij betreft, het mooiste uitzicht van Praag zoals te zien op de video onderaan.
Routes
Eerlijk is eerlijk, omdat het monument bovenop de heuvel ligt, is het ook wel een stukje omhoog lopen. Maar het is een mooie wandeling door een rustig park. Je kunt gemakkelijk bij het park komen met het openbaar vervoer (zie mijn blog over OV-kaartjes kopen) via bijvoorbeeld het metrostation Křižíkova (door een tunnel) of lopend vanaf het centraal treinstation (Hlavní nádraží). Ontsnap de drukke binnenstad en wandel zo naar het brutalistisch Nationaal Monument om een klein beetje van de voormalige communistische bezetting te kunnen aanschouwen.
