Openbaar vervoer – goed geregeld, maar geen coulance voor toeristen die fouten maken!
Afgelopen week vertelde ik tijdens de fietstour aan een groepje Nederlanders hoe goedkoop het openbaar vervoer in Praag is. Direct moesten er een paar mensen lachen, ‘klopt, zolang je de boete van 1000 kronen (~40 euro) niet hoeft te betalen!’ zei er een. Vijf vriendinnen hadden allemaal een boete gekregen terwijl ze wél netjes een ticket hadden gekocht voor het openbaar vervoer. Wat er misgegaan is, zal ik uitleggen en ook zal ik vertellen hoe je deze fout voorkomt. Dit was zeker niet de eerste keer dat ik dit te horen kregen van toeristen, maar hopelijk wel de laatste keer.
Het openbaar vervoer is een enorme aanrader, omdat er in en rondom het centrum veel bus-, tram-, en metrohaltes zijn. Daarnaast hoef je meestal maar enkele minuten te wachten voor het vervoersmiddel en sluit het goed op elkaar aan. Van het vliegveld naar het centrum gaat ook erg vloeiend. ‘S nachts rijden er nachtbussen en –trams elke half uur.
Soorten tickets en prijzen
Voor de metro, bus, tram, veerboot en kabelbaan binnen Praag heb je maar één soort ticket nodig. Je kan een kaartje kopen voor:
- 30 minuten = 30 kronen (~ 1,20 euro)
- 90 minuten = 40 kronen (~ 1,60 euro)
- 24 uur = 120 kronen (~ 4,80 euro) en
- 72 uur = 330 kronen (~ 13,20 euro)
Deze prijzen gelden voor de leeftijden 6 tot en met 59 jaar.
Kinderen 0 t/m 6 en volwassenen van 65 en ouder reizen gratis, dus geen ticket nodig (65+ wel een ID kaart of paspoort mee als bewijs).
Volwassenen van 60 t/m 64 jaar reizen voor de helft van de prijs (kies ‘senior’ ticket).
Let op, voor grote bagage of grote dieren zoals honden moet een ticket van 20 kronen (~0,80 euro) gekocht worden (zie afmetingen hier: https://pid.cz/en/luggage-and-dogs/).
Kaartjes kopen online of bij een automaat
Hoe kom je aan een ticket? Meerdere manieren:
De eerste manier is een ticket kopen in de gratis app PID Lítačka. Sowieso handig om te downloaden voordat je vertrekt naar Praag, want hiermee kan je ook je route plannen, bijvoorbeeld van het vliegveld naar je overnachting. Echter, je kan niet met iDEAL betalen voor een kaartje via de app, wel met mastercard, maestro, Visa en Apple Pay. Wanneer je een kaartje in de app koopt, moet je hem nog wel activeren door op ‘activate’ te klikken, anders geldt je ticket niet! Het duurt 2 minuten (vanaf 1 juli 2024 slechts 1 minuut) voordat je ticket geactiveerd is, om te voorkomen dat mensen hem pas activeren wanneer de controleur voor hun neus staat.
De tweede manier is een papieren ticket kopen in de tram of bus. Je kan alleen contactloos betalen bij automaten zoals op de afbeelding hiernaast. De automaat is in te stellen op het Engels, Duits en natuurlijk Tsjechisch. Het scherm toont de mogelijke tijdsduur van het kaartje en de bijbehorende prijzen. Blauw is voor de mensen tussen 6 en 59 jaar, groen (de helft van de prijs) voor tussen 60 en 64. Direct print de automaat je kaartje met de tijd en datum van dat moment erop geschreven, hij is gelijk geldig. Niks meer aan doen, alleen je kaartje goed bewaren tot de gekozen tijd verstreken is.
De derde manier is een papieren kaartje aanschaffen bij metrostations (of de kabelbaan en veerboot). Voordat je de roltrappen afgaat naar de metroperrons, zul je gele automaten zien staan zoals op afbeelding links. Je krijgt weer dezelfde opties voor tickets, je kan deze met de pinpas of met munten (louter Tsjechische kronen) betalen. LET OP! Deze laatste maar essentiële stap hadden de vijf vriendinnen niet gedaan, waardoor ze alsnog een boete kregen: kaartje activeren door hem te bestempelen. Omdat je dit kaartje niet in de metro zelf koopt, maar op het station, staat er nog geen datum en tijd op en is hij nog niet gelijk geldig! Al voordat je met de roltrap naar het perron gaat, moet je het kaartje bestempelen.
Dit kan bij deze kleine gele automaten. Deze automaten zijn ook in de tram en bus of bij de veerboten en kabelbaan, zodat je daar je kaartje ook kan activeren. Op het kaartje is aangegeven welke kant je in deze kleine gele automaat stopt. Controleer of je kaartje ook echt bestempeld is; de inkt kan op zijn (helaas een keer een aantal deelnemers van mijn tour overkomen en onopgemerkt gebleven totdat de kaartjescontroleur de boete uitschreef). Met een kaartje dat geldig is voor 24 uur of meer kan je gratis de kabelbaan of veerboot instappen en anders een nieuwe aanschaffen op locatie.
Zoals bij mijn hiervoor genoemde voorbeelden te merken is, zijn de kaartjescontroleurs niet coulant. Ook niet (of misschien wel juist niet) bij toeristen. In mijn ervaringen worden toeristen (te zien aan grote stukken bagage of te horen aan de niet-Tsjechische taal die ze spreken) vaker gecontroleerd dan Tsjechen, omdat er dan boetes uitgeschreven kunnen worden. Gelukkig weet je nu hoe je de boete voorkomt!
